Các sản phẩm chính từ dầu mỏ

Sau khi được khai thác, dầu mỏ trải qua quá trình chế biến sâu lọc hoá dầu để tạo ra các sản phẩm có giá trị sử dụng trong đời sống hàng ngày, từ nhiên liệu cho phương tiện giao thông đến các nguyên liệu quan trọng trong sản xuất hóa chất và vật liệu. Vậy, các sản phẩm chính từ dầu mỏ là gì? Trong bài viết này, cùng NSRP tìm hiểu về năm sản phẩm chính được chế tạo từ dầu mỏ, cùng với quy trình sản xuất và ứng dụng của chúng.

1. Xăng

Xăng là một trong những sản phẩm quan trọng và phổ biến nhất từ dầu mỏ. Đây là nhiên liệu chính cho động cơ xăng, dùng trong các phương tiện giao thông như ô tô, xe máy, và máy bay.

Quy trình tạo ra xăng từ dầu mỏ chủ yếu trải qua ba bước cơ bản: chưng cất, xử lý, và trộn. Ban đầu, dầu mỏ được chưng cất để tách các thành phần khác nhau, trong đó phân đoạn xăng được tách ra từ phân đoạn nhẹ của dầu thô. Tiếp theo, phân đoạn xăng được xử lý để loại bỏ các tạp chất như sulfur và các hợp chất hữu cơ khác, sau đó được đưa quá trình chế biến sâu như reforming, đồng phân hóa, etc. Xăng cũng được sản xuất từ quá trình bẻ gãy mạch phân đoạn cặn chưng cất khí quyển. Cuối cùng, xăng được trộn với các phụ gia để cải thiện hiệu suất động cơ và bảo vệ các bộ phận của động cơ.

2. Dầu Diesel

Dầu diesel là một loại nhiên liệu lỏng chủ yếu dùng trong động cơ diesel, phổ biến trong xe tải, tàu biển, máy móc công nghiệp và một số loại phương tiện giao thông khác. Quá trình sản xuất dầu diesel đơn giản hơn xăng (chỉ cần xử lý lưu huỳnh và các tạp chất khác) , phân đoạn dầu diesel được chiết xuất từ phần trung bình của dầu mỏ sau khi chưng cất và từ quá trình bẻ gãy mạch phân đoạn cặn chưng cất khí quyển.

Dầu diesel có giá trị cao vì hiệu suất năng lượng cao hơn xăng, nên thường được dùng cho các phương tiện vận tải nặng và các thiết bị công nghiệp.

3. Khí dầu mỏ hóa lỏng (LPG)

Khí dầu mỏ hóa lỏng, hay LPG (Liquefied Petroleum Gas), là một hỗn hợp của các hydrocarbon nhẹ, chủ yếu là propane và butane, được tách ra trong quá trình chưng cất dầu mỏvà quá trình chế biến sâu (như cracking, reforming). LPG thường được sử dụng làm nhiên liệu cho các bếp gas, xe ô tô, và hệ thống sưởi ấm.

4. Các sản phẩm hóa dầu

Paraxylene

Paraxylene được tạo ra từ phân đoạn nhẹ (xăng) từ dầu thô thông qua các quá trình chế biến hóa học sâu. Paraxylene (PX) là một sản phẩm hóa dầu quan trọng, được sử dụng rộng rãi trong nhiều ngành công nghiệp như sản xuất nhựa, thiết bị y tế, vật liệu xây dựng, thiết bị bảo vệ môi trường, thưc phẩm, etc

Hạt nhựa

Hạt nhựa là một trong những sản phẩm đặc biệt quan trọng được sản xuất từ các thành phần của dầu mỏ. Hạt nhựa chủ yếu được sử dụng trong ngành công nghiệp ô tô, sản xuất lốp xe, và các sản phẩm tiêu dùng như bao tay, giày dép, và các thiết bị y tế.

Hạt nhựa được tạo ra thông qua quá trình polymer hóa các hợp chất hóa học từ dầu mỏ. Các monomer chủ yếu là styrene và butadiene, được lấy từ các sản phẩm của quá trình cracking xúc tác. Sau khi polymer hóa, các phân tử được kết nối với nhau để tạo ra hạt nhựa có độ bền và tính linh hoạt cao.

Hạt nhựa là một trong các sản phẩm từ dầu mỏ

5. Dầu Nhớt (Lubricating Oil)

Dầu nhớt là một sản phẩm quan trọng trong ngành công nghiệp ô tô và máy móc công nghiệp. Dầu nhớt giúp giảm ma sát giữa các bộ phận chuyển động trong động cơ, từ đó làm giảm mài mòn và kéo dài tuổi thọ của động cơ.

Dầu mỏ thô được chưng cất để tách ra các phân đoạn nhẹ và nặng. Phân đoạn nặng sẽ được xử lý để tạo ra các sản phẩm dầu nhớt, có độ nhớt và khả năng chịu nhiệt cao. Thêm vào đó, các phụ gia như chất tẩy rửa, chất chống oxi hóa và chất chống mài mòn cũng được pha chế vào để cải thiện hiệu quả và bảo vệ động cơ.

Dầu Nhớt không chỉ dùng cho ô tô, mà còn được ứng dụng trong các loại máy móc công nghiệp, máy móc xây dựng, và nhiều thiết bị cơ khí khác.

6. Lưu huỳnh

Lưu huỳnh (sulfur) là một sản phẩm phụ quan trọng thu được trong quá trình chế biến dầu mỏ. Lưu huỳnh và các hợp chất chứa lưu huỳnh từ dầu mỏ được sử dụng rộng rãi trong nhiều ngành công nghiệp như trong công nghiệp hóa chất (i.e.. sản xuất acid sulfuric), nông nghiệp (thuốc trừ sâu), công nghiệp cao su, năng lượng tái tạo (pin), etc.

Thật ngạc nhiên khi dầu mỏ không chỉ là nguồn nhiên liệu chính trong ngành năng lượng mà còn cung cấp nguyên liệu cho rất nhiều sản phẩm thiết yếu trong đời sống. Từ xăng, dầu diesel, gas hóa lỏng (LPG), đến các sản phẩm hóa dầu như hạt nhựa và nhớt, các sản phẩm từ dầu mỏ đều có vai trò quan trọng trong nền kinh tế toàn cầu và trong các hoạt động hàng ngày của con người. Quy trình chế biến từ dầu mỏ qua các công đoạn lọc hóa dầu giúp tạo ra các sản phẩm phù hợp với nhu cầu sử dụng, đồng thời đóng góp lớn vào sự phát triển của ngành công nghiệp hóa chất và các ngành công nghiệp tiêu dùng.