Trữ lượng dầu mỏ tại Việt Nam và trên thế giới

Dầu mỏ từ lâu đã là một nguồn tài nguyên thiên nhiên quan trọng đối với nền kinh tế toàn cầu, đặc biệt trong các lĩnh vực năng lượng, công nghiệp và hóa chất. Việc khai thác và sử dụng dầu mỏ đã đóng góp không nhỏ vào sự phát triển kinh tế của nhiều quốc gia. Tuy nhiên, trữ lượng dầu mỏ trên toàn cầu không phải là vô hạn và việc khai thác hợp lý, hiệu quả nguồn tài nguyên này đang là một vấn đề cấp thiết. Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu về trữ lượng dầu mỏ tại Việt Nam và trên thế giới.

1. Tổng quan về trữ lượng dầu mỏ

Trữ lượng dầu mỏ là tổng khối lượng dầu thô có thể khai thác được từ các mỏ dầu trên một khu vực địa lý nhất định, được ước tính dựa trên các nghiên cứu địa chất và công nghệ khai thác.

Trữ lượng dầu mỏ được phân thành ba loại chính:

• Trữ lượng đã được chứng minh (Proven Reserves): Đây là trữ lượng dầu mỏ có thể khai thác với độ chính xác cao dựa trên các khảo sát địa chất và công nghệ khai thác hiện tại. Các mỏ dầu này đã được phát hiện và có xác suất rất cao về khả năng khai thác thành công.
• Trữ lượng có khả năng khai thác (Probable Reserves): Đây là trữ lượng dầu mỏ có thể khai thác trong tương lai, tuy nhiên vẫn chưa có xác nhận chắc chắn về mức độ thành công của quá trình khai thác. Những trữ lượng này phụ thuộc vào các yếu tố như điều kiện địa chất và công nghệ khai thác.
• Trữ lượng tiềm năng (Possible Reserves): Là lượng dầu mỏ chưa được xác nhận và cần phải có thêm khảo sát và nghiên cứu để đánh giá khả năng khai thác trong tương lai. Trữ lượng tiềm năng thường có độ tin cậy thấp nhất trong ba loại trữ lượng.

Trữ lượng dầu mỏ được phân thành ba loại chính

Trữ lượng dầu mỏ được tính toán dựa trên nhiều yếu tố như số liệu khảo sát địa chất, phương pháp khai thác và các yếu tố kinh tế, kỹ thuật. Các tổ chức quốc tế như OPEC (Tổ chức các nước xuất khẩu dầu mỏ) và EIA (Cơ quan Thông tin Năng lượng Hoa Kỳ) thường công bố các ước tính về trữ lượng dầu mỏ của các quốc gia và khu vực.

Một cách phổ biến để đánh giá quy mô trữ lượng dầu mỏ là sử dụng tỷ lệ trữ lượng trên sản lượng (Reserves/Production Ratio – R/P). Tỷ lệ này thể hiện số năm mà trữ lượng dầu hiện tại có thể tồn tại nếu việc sản xuất và sử dụng được duy trì ở mức như hiện tại.

• Tỷ lệ R/P của dầu mỏ thấp hơn so với than đá và khí tự nhiên.

Theo ước tính vào năm 2017, với tốc độ tiêu thụ hiện tại, thế giới chỉ còn khoảng 50 năm trữ lượng dầu.

Tuy nhiên, con số này cần được xem xét cẩn thận vì nó giả định rằng mức sản xuất và tiêu thụ không thay đổi. Sản lượng có thể tăng khi nhu cầu năng lượng tăng lên, hoặc giảm khi các nguồn năng lượng thay thế trở nên phổ biến hơn. Ngoài ra, tỷ lệ này cũng không tính đến sự thay đổi giá dầu hoặc các tiến bộ công nghệ giúp khai thác dầu hiệu quả hơn từ các nguồn hiện tại.

2. Trữ lượng dầu mỏ tại Việt Nam

Việt Nam hiện sở hữu nguồn tài nguyên dầu mỏ với trữ lượng ước tính khoảng 4,4 tỷ thùng, xếp thứ 28 trên thế giới trong danh sách các quốc gia có trữ lượng dầu mỏ đã được xác minh. Hiện tại, Việt Nam đứng thứ 4 trong khu vực Đông Nam Á về xuất khẩu dầu mỏ, với sản lượng khai thác có thể duy trì ở mức khoảng 340.000 thùng/ngày trong những năm tới.

Mỏ Bạch Hổ là một trong những mỏ dầu khí lớn nhất tại Việt Nam, đóng vai trò quan trọng trong việc cung cấp dầu thô cho quốc gia, chiếm hơn 80% tổng sản lượng dầu khai thác. Ngoài mỏ Bạch Hổ, Việt Nam còn sở hữu các mỏ dầu khí lớn khác như Sư Tử Đen, Sư Tử Vàng, Sư Tử Trắng, Sư Tử Nâu, Mỏ Tê Giác Trắng, Mỏ Lan Tây, Lan Đỏ, Mỏ Rồng Đôi – Rồng Đôi Tây, Mỏ Hải Thạch – Mộc Tinh, cùng các cụm mỏ Lô PM3-CAA và 46CN. Những mỏ này đóng góp lớn vào sản lượng dầu thô của Việt Nam, cung cấp nguồn năng lượng quan trọng cho nền kinh tế.

Việt Nam đứng thứ 4 trong khu vực Đông Nam Á về xuất khẩu dầu mỏ

Tuy nhiên, trong những năm gần đây, ngành dầu khí của Việt Nam đối mặt với sự suy giảm sản lượng từ các mỏ dầu hiện có. Để khắc phục tình trạng này, Tổng công ty Thăm dò khai thác Dầu khí (PVEP) đã nỗ lực tìm kiếm và phát triển các mỏ dầu mới. Đơn vị này đóng vai trò chủ lực trong việc thăm dò, khai thác và phát triển các mỏ dầu khí, với mục tiêu bù đắp sản lượng khai thác ngày càng giảm sút.

Tính đến nay, PVEP đã và đang triển khai 34 dự án dầu khí, bao gồm 14 dự án ở giai đoạn khai thác, 8 dự án ở giai đoạn phát triển và 12 dự án ở giai đoạn tìm kiếm thăm dò. Tổng cộng, PVN (Tập đoàn Dầu khí Việt Nam) hiện có 39 mỏ và cụm mỏ dầu khí đã được đưa vào khai thác, cùng với 5 mỏ khí lớn nhất đang được phát triển, bao gồm Cá Voi Xanh (Lô 118), cụm mỏ khí Kim Long – Ác Quỷ – Cá Voi (Lô B, 48/95; 52/97).

Như vậy, mặc dù gặp phải một số thách thức trong việc duy trì sản lượng khai thác, ngành dầu khí Việt Nam vẫn đang nỗ lực phát triển và tìm kiếm nguồn tài nguyên mới để đảm bảo sự ổn định và bền vững cho nền kinh tế.

3. Trữ lượng dầu mỏ trên thế giới

Trữ lượng dầu mỏ toàn cầu có sự phân bố không đều giữa các quốc gia và khu vực. Một số quốc gia sở hữu trữ lượng dầu mỏ khổng lồ, trong khi những quốc gia khác lại có trữ lượng thấp hoặc không có nguồn tài nguyên dầu mỏ.

Các quốc gia có trữ lượng dầu mỏ lớn đều sở hữu các mỏ dầu khổng lồ, chủ yếu nằm ở các khu vực Trung Đông và Nam Mỹ. Các mỏ dầu này chủ yếu tập trung ở các khu vực sa mạc hoặc thềm lục địa. Tuy nhiên, việc khai thác và vận chuyển dầu mỏ ở những khu vực này cũng đối mặt với nhiều thách thức về chính trị, an ninh và môi trường.

Dưới đây là 5 quốc gia có trữ lượng dầu mỏ lớn nhất thế giới tính đến năm 2023:

Venezuela

Venezuela là quốc gia sở hữu trữ lượng dầu mỏ lớn nhất thế giới, với hơn 300 tỷ thùng. Tuy nhiên, nước này không thể khai thác triệt để nguồn tài nguyên dầu mỏ khổng lồ của mình. Sau một thời kỳ phát triển mạnh vào cuối thế kỷ 20 và đầu những năm 2000, giá dầu giảm mạnh đã làm tổn thương nền kinh tế Venezuela. Các biện pháp trừng phạt của Mỹ cũng khiến sản lượng của nước này suy giảm. Vào năm 2022, Venezuela sản xuất khoảng 600.000 đến 700.000 thùng/ngày và xuất khẩu hơn 600.000 thùng/ngày.

Saudi Arabia

Saudi Arabia, là nhà sản xuất dầu mỏ lớn thứ hai thế giới và lớn nhất trong OPEC, sở hữu trữ lượng dầu mỏ xác minh khoảng 267 tỷ thùng. Quốc gia này sản xuất hơn 9 triệu thùng dầu mỗi ngày vào năm 2021, và đã tăng lên 11,5 triệu thùng/ngày vào năm 2022. Mới đây, Saudi Arabia đã cắt giảm sản lượng khoảng 500.000 thùng/ngày theo quyết định của OPEC+. Nước này cũng có kế hoạch nâng công suất sản xuất lên 13 triệu thùng/ngày vào năm 2027, mặc dù một số nhà phân tích cảnh báo rằng họ có thể sắp đạt đến mức sản lượng đỉnh.

Canada

Canada sở hữu khoảng 171 tỷ thùng dầu thô, chiếm khoảng 10% tổng trữ lượng dầu mỏ toàn cầu. Là nhà sản xuất dầu lớn thứ tư thế giới, Canada đạt sản lượng kỷ lục trên 5 triệu thùng mỗi ngày vào năm ngoái.

Iran

Iran có trữ lượng dầu mỏ ước tính là 208,6 tỷ thùng và sản xuất khoảng 2,39 triệu thùng mỗi ngày.

Iraq

Iraq, là nhà sản xuất dầu mỏ lớn thứ hai trong OPEC, sở hữu trữ lượng dầu mỏ đã được chứng minh khoảng 145 tỷ thùng. Quốc gia này sản xuất khoảng 4,5 triệu thùng dầu mỗi ngày, trong đó xuất khẩu trung bình 3,4 triệu thùng/ngày.

Có thể thấy rằng dầu mỏ vẫn tiếp tục đóng vai trò then chốt trong sự phát triển kinh tế và chính trị của nhiều quốc gia. Hy vọng thông qua bài viết này, NSRP đã mang đến những thông tin tổng quan về trữ lượng dầu mỏ của Việt Nam và trên thế giới.